عصب کشی دندان

درمان ریشه دندان یک پروسه درمانی است که شامل خارج کردن بخشی داخلی و نرم دندان و پالپ دندان می باشد. پالپ دندان بافت های همبند، اعصاب و عروق خونی می باشد. در صورت آنکه دندان دچار پوسیدگی شود. با پیشرفت این عارضه عصب دندان از بین می رود و نیاز به درمان ریشه در چنین شرایطی ضروری خواهد شد.

چه موقع به انجام درمان ریشه دندان نیاز پیدا می کنیم؟

هنگامی که قسمت داخلی یک دندان دچار آسیب، التهاب و عفونت شود؛ دندان نیاز به درمان پیدا می کند. به قسمت داخلی یک دندان پالپ (بافت نرمی است که در مرکز دندان قرار دارد) هم نیز گفته می شود. لازم است بدانید که اگر پالپ یا مغز دندان از بین برود یا در اصطلاح بمیرد، قسمت بالایی دندان که به آن تاج دندان هم می گویند دست نخورده باقی می ماند. برای حفظ ساختار باقی دندان ها در زمانی که پالپ دندان دچار آسیب شده است، خارج کردن پالپ دندان بهترین روش محسوب می شود.

علائم درمان ریشه دندان

گاها پیش می آید که فرد بدون علامت بوده و در معاینات دوره ای متوجه حفره ای پوسیده می شود اما در برخی موارد دیگر با علائمی همچون ذیل همراه است که شامل:

• درد حاد و غیر قابل تحمل
• حساسیت شدید به سرما و گرما
• آبسه و تورم بدون درد و گاهی همراه با درد

نکته قابل توجهی وجود دارد که لازم است بدانید، در بعضی موارد ممکن است دندان دچار عفونت شود ولی در ظاهر علائمی از خود نشان ندهد در صورتی که نیازمند درمان ریشه  باشد.

اگر به درمان عفونت یا التهاب پالپ دندان توجه نشود احتمال بروز درد های خیلی شدید و آبسه وجود دارد.

علل به وجود آمدن صدمه به پالپ دندان

پالپ دندان بر اثر وجود برخی علل دچار صدمه می شود که چند مورد مهم آن عبارتند از:

• بروز ترک در دندان
• پوسیدگی عمیق دندان به دلیل عدم رسیدگی و درمان حفرات موجود در دندان ها
• هنگامی که چند پروسه درمانی دندانی بر روی یک دندان انجام می شود.
• وارد شدن آسیب و تروما به دندان

علائم پالپ دندانی که آسیب دیده است

پالپ دندانی که دچار آسیب شده است دارای علائمی است که شایع ترین موارد آن عبارتند از:

• ایجار تورم و احساس گرما در ناحیه لثه ها
• احساس درد در ناحیه دندان ها

علت درمان ریشه دندان

درمان ریشه دندان می تواند به چند دلیل انجام شود که این علل عبارتند از:

• حفره دندان: هنگامی که حفره عمیقی در دندان به وجود آید باکتری ها می توانند وارد پالپ دندان شوند. باکتری ها موجب از بین رفتن پالپ دندان نیز می شوند. در صورتی که باکتری از طریق دهانه ریشه ها نفوذ کنند احتمال بروز عفونت در فرد افزایش می یابد.
• عفونت: استخوان بر اثر عفونت می تواند تجزیه و از بین برود. عفونت می تواند موجب تورم و شل شدگی دندان شود.
• آسیب به پالپ: هنگامی که پالپ دندان آسیب می بیند،دندان نسبت به گرما و سرما حساسیت پیدا می کند، دندان دچار عفونت می شود. عفونت از عوامل شلی دندان است.
• شکستگی: دندانی که به شکستگی عمیق دچار شود ممکن است به پالپ دندان اسیب برساند که در این صورت دندان نیاز به درمان ریشه دندان پیدا می کند.
• تروما: در بعضی مواقع ممکن است عصب ریشه دندان به صورت ناگهانی یا تدریجی پس از وقوع یک حادثه از بین برود که در این حالت دندان نیاز به درمان پیدا می کند.
• آبسه: آبسه یک نوع عفونت به حساب می آید که موجب از بین رفتن پالپ دندان می شود. هنگامی که دندان آبسه کند یک کیسه چرک در اطراف انتهای ریشه تشکیل می شود. اگر به درمان آبسه دندان توجهی نشود ممکن است عفونت به استخوان و اطراف ریشه دندان برسد. بهتر است بدانید که عفونت ناشی از آبسه می تواند برای بیمار خطر مرگ داشته باشد. مصرف آنتی بیوتیک ها می تواند به رشد عفونت کمک کند.

خطرات احتمالی و عوارض درمان ریشه دندان

در درمان ریشه دندان برای درمان درد و نجات دندان از روش روت کانال استفاده می کنند. روت کانال یک روش درمانی است که برای حفظ و ترمیم دندان در مواقعی که دچار پوسیدگی شدید یا عفونی است، استفاده می شود. در بعضی مواقع ممکن است دندان دچار آسیب دیدگی بیش از حد عمیق شده باشد در این صورت مینای دندان برای درمان ریشه بسیار ضعیف می شود. این عوامل می توانند دست به دست هم دهند و باعث از بین رفتن دندان شوند. بنابراین در مواردی که تاج دندان به قدری تخریب شده که امکان بازسازی حتی با روکش نمی باشد، ممکن است اقدام به کشیدن دندان معالجه ریشه نمود.

استفاده از ابزارآلات آلوده ممکن است احتمال ورود عفونت و آلودگی را به دندان افزایش دهد. در این صورت ممکن است فرد دچار آبسه دندان شود در حالی که آنتی بیوتیک ها بر روی آن تاثیری نگذارند.

اگر بعد از انجام درمان ریشه بیمار دچار مشکل در رابطه با دندان خود شود یا احساس درد شدیدی از ناحیه دندان داشته باشد باید حتما به دندانپزشک مراجعه و تحت درمان داروئی و کنترل قرار گیرد و اگر درمان دارویی و یا جراحی اپیکو نیز برای حفظ دندان موثر نباشد می توان به خارج نمودن دندان و جایگزینی با ایمپلنت یا پروتزهای ثابت و متحرک اقدام کرد.

نحوه انجام درمان ریشه دندان

در صورتی که پوسیدگی دندان به قدری عمیق باشد که به قسمت مرکزی یا عصب دندان رسیده باشد نیاز به درمان ریشه دندان می باشد. هنگام انجام درمان ریشه دندان پس از تزریق بی حسی موضعی و پس از اطمینان از آنکه دندان بیمار کاملا بی حس شده است و دردی را احساس نمی کند، اقدام به درمان پوسیدگی دندان می نماییم.

در حقیقت پالپ دندان در داخل کانال دندان و در ریشه دندان قرار گرفته است، در چنین زمانی حفره ای برای دسترسی به عصب یا پالپ دندان ایجاد می نماییم، خارج کردن پالپ دندان با استفاده از وسایل خاصی به صورت دستی و با کمک فایل ها انجام می شود و همزمان اقدام به شست و شو و اقدام به خارج کردن پالپ داخل کانال ها نمود.

پس از ایجاد حفره دندانی و خارج نمودن پالپ برای اتدازه گیری طول کانال دندان از رادیوگرافی استفاده می شود. سپس کانال دندان با استفاده از مواد مخصوصی به نام‌ گوتا پرکا مسدود و مهر و موم می گردد. در صورتی که تاج دندان به میزان زیادی از دست رفته باشد به راحتی نمی توان تاج دندان را با مواد ترمیم و بازسازی نمود، در چنین زمانی برای بازسازی از اینله و انله و کران های دندانی استفاده می نماییم.

مراقبت هایی که بعد از انجام درمان ریشه دندان لازم است

مراقبت از دندانی که درمان شده است مانند مراقبت از سایر دندان ها است. استفاده از مسواک حداقل دو مرتبه در روز، استفاده از پالپ دندان حاوی فلوراید و همچنین نخ دندان بسیار توصیه می شود.

پیشگیری از درمان ریشه دندان

توصیه های دندانپزشکان برای پیشگیری از بروز عواملی که موجب درمان ریشه دندان می شود مانند عفونت، پوسیدگی دندان و بیماری لثه عبارتند از:

• استفاده از نخ دندان و پالپ دندانی که حاوی فلوراید است.
• تعویض مسواک به طور مرتب
• استفاده از یک مسواک مناسب
• پاکسازی دندان
• عدم مصرف نوشیدنی ها و غذاهای قندی
• پیروی از یک رژیم غذایی مناسب
• انجام ممعاینات پزشکی منظم
• مسواک زدن دندان ها حداقل دو مرتبه در روز
• جلوگیری از ایجاد پلاک

عمر دندانی که ریشه آن درمان شده چقدر است؟

انجام روش درمانی ریشه دندان به این صورت است که فقط بافت زنده داخل ریشه دندان برداشته می شود و هیچ ارتباطی با اتصالات نگهدارنده دندان ندارد؛ پس اگر اتفاق یا آسیب جدی ای به دندان وارد نشود عمر دندانی که معالجه ریشه شده است طولانی می باشد.

 

تعداد جلسات درمان درمان ریشه دندان

تعداد جلسات درمانی ریشه دندان بسته به بسیاری از عوامل و فاکتورها متفاوت است و در صورت آنکه پالپ دندان دچار نکروز یا عقونت باشد دندانپزشکان ترجیح می دهند به مدت یک تا دو جلسه اقداماتی نظیر ضدعفونی کردن کانال های دندانی و شست و شو همراه با آنتی بیوتیک تراپی انجام شود، در نهایت برای پر کردن دندان اقدام نمایید.

در اکثریت مواقع اگر مشکل خاصی وجود نداشته باشد به طور معمول طی یک جلسه معالجه ریشه انجام می شود و در همان جلسه یا جلسات دیگر ترمیم تاج انجام می شود.

تشخیص نیاز به درمان ریشه دندان

تشخیص نیاز به درمان ریشه دندان با استفاده از رادیوگرافی های دندانی از جمله رادیوگرافی های پانورامیک برای بررسی پوسیدگی دندان ها و بین دندانی و همچنین انجام رادیوگرافی های پری اپیکال همراه با معاینات درمانی انجام می شود.

در بسیاری از موارد ممکن است با حفره پوسیدگی بسیار وسیعی مواجه شویم که کاملا مشخص است که دندان نیاز به درمان ریشه دندان دارد. اما در بعضی از موارد عود پوسیدگی در پرکردگی های قدیمی که ممکن است با یک معاینه قابل تشخیص نباشد و معمولا در رادیوگرافی های پانورامیک یا پری ایپکال قابل تشخیص هستند.

آیا امکان دارد دندان پر کرده قدیمی نیاز به درمان ریشه پیدا کند؟

گاها پیش می آید که پوسیدگی های ثانویه در زیر پرکردگی های قدیمی نیاز به درمان ریشه دندان داشته باشد، در صورت آنکه بیماری تاریخچه ای از حساسیت گرما و سرما ذکر نماید ولی درد حاد نداشته باشد، در چنین شرایطی انجام رادیوگرافی جهت تشخیص قطعی ضروری است.

گاهی پیش می آید که دندان با مرگ عصب و نکروزه مواجه شده است که به طور معمول با چنین شرایطی فرد درد حادی نخواهد داشت و این به دلیل طولانی شدن پروسه پوسیدگی و مزمن شدن آن است. پالپ دندان که دچار نکروز شده است نیاز به آنتی بیوتیک تراپی خواهد داشت و گاها پیش آگهی درمان آن ها با درصدی شکست مواجه خواهد شد.

بنابراین توصیه می شود که هر شش ماه یک مرتبه به دندانپزشکی مراجعه نمایید تا طی معاینات و تهیه رادیوگرافی دندان کاملا تحت بازبینی قرار بگیرد تا از وجود دندان های که نیاز به درمان ریشه یا نکروز دارند پیشگیری شود.

آیا درمان ریشه دندان درد دارد؟

درمان ریشه دندان پروسه دردناکی نیست بدین دلیل که پس از بی حسی موضعی انجام می شود، بنابراین بیماران حین درمان دردی را احساس نخواهند کرد، مگر در موارد استثنایی که به دلیل آبسه یا عفونت تاثیر بی حسی کاهش پیدا کند.

اما بعد از انجام درمان ریشه دندان در شب اول یا روز اول بیمار ممکن است مختصری درد شدید داشته باشد که به طور معمول با تجویز مسکن ها و ضد التهاب ها به راحتی قابل کنترل است، بنابراین درد پس از درمان ریشه دندان در بسیاری از موارد طبیعی بوده و جای نگرانی نمی باشد.

کلام پایانی

در صورت آنکه فردی در اثر پوسیدگی دچار تخریب وسیعی از تاج دندان شده است و دندان تحت درمان ریشه دندان قرار گرفته است، دندان بسیار خشک و شکننده می شود لذا توصیه می شود که پس از اتمام ترمیم دندان، دندان به وسیله روکش های دندانی یا کران ها پوشیده شوند تا در برابر شکستن مقاومت بیشتری داشته باشند.