لثه سیاه یکی از مشکلات شایع دهان و دندان است که میتواند به دلایل مختلفی مانند تجمع رنگدانههای ملانین، مصرف سیگار، بهداشت ضعیف دهان یا بیماریهای لثه ایجاد شود. توجه داشته باشید که این تغییر رنگ بیخطر بوده اما در برخی موارد میتواند نشانهای از بیماریهای زمینهای باشد. به همین خاطر شناخت علت سیاهی لثه و راههای درمان آن برای حفظ سلامت و زیبایی لبخند اهمیت دارد.
لثه سیاه به چه دلیل ایجاد می شود؟
سیاه شدن لثه میتواند ناشی از عوامل طبیعی یا بیماریزا باشد. در برخی افراد این تغییر رنگ به دلیل وجود رنگدانههای ژنتیکی بیضرر است اما گاهی نشانهای از مشکلات دهانی یا سبک زندگی ناسالم است که در ادامه بیشتر در مورد آن صحبت خواهیم کرد:
رنگدانههای ملانین (ژنتیکی)
در برخی افراد، بهویژه افرادی با پوست تیرهتر، وجود ملانین بیشتر در بافت لثه طبیعی است. این سیاهی از بدو تولد یا دوران نوجوانی ظاهر شده و به عنوان یک ویژگی نژادی در نظر گرفته میشود توجه داشته باشید که این نوع تغییر رنگ کاملاً خوشخیم بوده و نیازی به درمان ندارد. تنها در صورت تمایل به زیبایی بیشتر، درمانهای زیبایی مانند لیزر قابل انجام است.
مصرف دخانیات
سیگار و سایر محصولات تنباکو باعث افزایش تولید ملانین در بافتهای دهان میشوند. این تغییر بهمرور زمان ظاهر شده و به شکل لکههای تیره یا سیاهی یکنواخت بروز میکند توجه داشته باشید که مواد شیمیایی موجود در دود سیگار محرک سلولهای رنگدانهساز هستند به همین خاطر ترک سیگار میتواند از پیشرفت این تغییر جلوگیری کند.
بیماریهای لثه
عفونتها یا التهابهای مزمن لثه منجر به تیره شدن لثه میشود از همین رو وجود چنین شرایطی منجر به درد، تورم و خونریزی خواهد شد علاوه بر ان توجه داشته باشید که سیاهی ناشی از بیماری اغلب با بوی بد دهان و تحلیل لثه همراه است به همین خاطر درمان بیماری لثه و رعایت بهداشت دهان ضروری است.
مصرف برخی داروها
داروهایی مانند ضد مالاریا، داروهای ضد افسردگی یا برخی آنتیبیوتیکها میتوانند باعث تغییر رنگ لثه شوند. این نوع تیرگی پس از مصرف طولانیمدت دارو ظاهر میشود. اگرچه خطرناک نیست، اما از نظر ظاهری آزاردهنده خواهد بود در این شرایط لازم است تا حتما با پزشک مشورت نمایید.
پرکردگیهای فلزی یا تتوی دندانی
برخی مواد پرکننده مانند آمالگام باعث بروز لکههای سیاه در ناحیه اطراف لثه شوند این لکهها که نتیجهی نفوذ ذرات فلزی به بافت لثه هستند، این حالت دائمی بوده اما بیضرر محسوب میشود.
پیشگیری از تغییر رنگ لثهها
برای جلوگیری از تغییر رنگ لثهها رعایت بهداشت دهان و دندان نقش بسیار مهمی دارد. مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان و مراجعه دورهای به دندانپزشک از اصول اولیه مراقبت از لثهها هستند. همپنین ترک سیگار و دخانیات، پرهیز از مصرف زیاد قهوه و چای، تغذیه سالم و مصرف کافی ویتامینهایی مانند C و B12 نیز میتواند در حفظ رنگ طبیعی و سلامت لثه مؤثر باشد البته توجه داشته باشید که استفاده درست و محدود از دهانشویهها نیز بسیار کمک کننده است.
درمان لثه سیاه
درمان لثه سیاه به علت زمینهای آن بستگی دارد. اگر سیاهی لثه به دلایل ژنتیکی باشد، نیازی به درمان پزشکی نیست و فقط جنبهی زیبایی دارد. اما در مواردی که ناشی از عوامل بیرونی یا بیماری است، با رفع علت اصلی، بهبود رنگ لثه امکانپذیر است. از جمله روشهای درمانی به شرح زیر است:
ترک سیگار و دخانیات
ترک سیگار یکی از مؤثرترین راهها برای جلوگیری از تیرگی بیشتر لثه است، پس از ترک دخانیات، بهتدریج رنگ طبیعی لثه بازمیگردد یا از تیرهتر شدن آن جلوگیری میشود.
جرمگیری و بهداشت دهان
رعایت دقیق بهداشت دهان و دندان، استفاده منظم از نخ دندان و مسواک زدن صحیح میتواند از بروز التهاب و تغییر رنگ ناشی از بیماریهای لثه جلوگیری کند. در موارد پیشرفتهتر، جرمگیری دندان و درمان تخصصی لثه لازم است.
استفاده از لیزر
لیزر یکی از روشهای نوین برای از بین بردن رنگدانههای تیره لثه است. در این روش، لایه سطحی لثه که حاوی ملانین است با لیزر برداشته میشود. این روش ایمن، کمعارضه و با نتایج زیبایی قابلتوجه است.
جراحی لثه (جراحی زیبایی لثه)
در برخی موارد، جراحی زیبایی لثه برای حذف لایههای سطحی رنگدانهدار لثه انجام میشود، این روش برای افرادی مناسب است که تغییر رنگ شدید دارند و خواهان لبخندی زیباتر هستند.
بررسی داروهای مصرفی
اگر سیاهی لثه ناشی از دارو باشد، پزشک تغییر دارو یا کاهش دوز را پیشنهاد میدهد توجه داشته باشید که هیچگاه نباید خودسرانه مصرف دارو را قطع کرد و حتما با مشورت بهترین دندانپزشک در مشهد این کار را انجام دهید.
تأثیر تغذیه و ویتامینها بر رنگ لثه
تغذیه مناسب نقش مهمی در حفظ سلامت لثه و جلوگیری از تغییر رنگ آن دارد، کمبود ویتامینهایی مانند ویتامین C میتواند باعث التهاب، خونریزی و حتی تیره شدن لثهها شود همچنین ویتامین B12 برای حفظ بافتهای سالم دهان ضروری است چرا که کمبود آن منجر به تغییر رنگ یا زخمهای دهانی خواهد شد. مصرف کافی میوهها، سبزیجات تازه، لبنیات، مغزها و پروتئینها به حفظ رنگ طبیعی و سالم لثهها کمک میکند به همین خاطر نوشیدن آب کافی نیز به پاکسازی دهان و پیشگیری از تجمع باکتریها بسیار کمک میکند پس حتما تمامی این موارد را مد نظر قرار دهید.
سوالات متداول لثه سیاه
خیر، در برخی افراد، رنگ تیره لثه به دلایل ژنتیکی یا نژادی طبیعی است اما اگر تغییر رنگ ناگهانی یا همراه با علائمی مانند خونریزی و درد باشد نشان دهنده یک بیماری جدی است.
بله، برخی داروها مانند مینوسایکلین یا داروهای ضدمالاریا میتوانند باعث تغییر رنگ لثه شوند.
برخی دهانشویهها مخصوصاً انواع حاوی کلرهگزیدین در مصرف طولانیمدت میتوانند باعث تغییر رنگ موقت دندانها و گاهی لثهها شوند.
در نهایت…
لثه سیاه میتواند نشانهای از عوامل مختلف مانند ژنتیک، مصرف دخانیات، بیماریهای لثه یا تغییرات هورمونی باشد به همین خاطر تشخیص علت دقیق این تغییر رنگ اهمیت زیادی دارد چرا که نیاز به درمان پزشکی یا اصلاح سبک زندگی دارد. در صورت مشاهده هرگونه تغییر غیرطبیعی در رنگ لثه، مراجعه به دندانپزشک برای ارزیابی تخصصی از اهمیت بالایی برخوردار است.
دکتر یگانه موسوی زاده
متولد ۱۳۴۷ تهران
دانش اموخته دانشکده دندانپزشکی مشهد ( علوم پزشکی مشهد ) فارغ التحصیل ۱۳۷۲
۰ Comments