کیست های دندانی

کیست دندان یک کیسه و توده بسته است که عموما از هوا، بافت نرم یا مایع تشکیل می شود. کیست ها در کنار یا اطراف دندان ها تشکیل می شود. این نوع کیست می تواند روی هر دندانی ایجاد شود و اغلب در تاج دندان یا در نوک ریشه یافت می شود. در صورت عدم درمان، کیست های دندانی می توانند مشکلات جدی برای سلامت دهان و دندان ایجاد کنند. در ادامه به بررسی کیست های دندانی و چگونگی درمان آن ها می پردازیم.

کیست دندان چیست؟

کیست یک حفره پاتولوژیک پر از مایع است که توسط اپیتلیوم پوشانده شده و توسط یک دیواره بافت همبند احاطه شده است. کیست‌ها بیشتر از هر استخوان دیگری در فک‌ها ایجاد می‌شوند.

تشکیل کیست های دندانی می تواند دلایل مختلفی از جمله عفونت، ضربه، یا رشد نامناسب دندان داشته باشد. هنگامی که یک کیست در ابتدا تشکیل می شود، معمولاً کوچک است وهیچ عفونتی وجود ندارد و اغلب باعث درد نمی شود که ممکن است  با معاینه بصری، معاینه بافت نرم، یا با رادیوگرافی دندان تشخیص داده شود.

هنگامی که کیست بزرگ می شود، می تواند استخوان فک را ضعیف کند و به دندان های کناری فشار بیاورد و بر عملکرد طبیعی آنها تأثیر بگذارد. علاوه بر این، اگر درمان نشود، ممکن است عفونی شود و به یک آبسه یا چرک تبدیل شود که می تواند عفونت باکتریایی را در سراسر بدن پخش کند.

کیست بر اساس تجمع مایع در داخل حفره، شکل کروی یا گرد دارد اما زمانی که در داخل استخوان رشد می کند، شکل آن تحت تأثیر مقاومت بافت سخت مجاور قرار می گیرد. برای مثال کیستی که به بخش ضخیم استخوان قشر مغز می رسد ممکن است یک سمت صاف ایجاد کند.

بنابراین یکی از نکات حائز اهمیت این است که به بهترین دندانپزشک برای درمان کیست دندان در اسرع وقت مراجعه کنید تا بتوانید علاوه بر درمان از هرگونه تأثیر بالقوه طولانی مدت بر سلامت دهان خود جلوگیری کنید.

انواع کیست ها

محتویات  کیست دندان از فردی به فرد دیگر متفاوت است و چند نوع مختلف وجود دارد که برخی حاوی هوا یا بافت نرم هستند و برخی دیگر پر از مایع هستند. این کیست ها در اطراف دندان ها ایجاد می شوند و در ابتدا بی ضرر ظاهر می شوند، اما در صورت عدم درمان می توانند منجر به مشکلات سلامت دهان و دندان شوند.

کیست های دندان انواع مختلفی دارد. سه نوع مختلف این کیست ها شامل کیست پری اپیکال، کیست دنتیژروس، کراتوسیست، ادنتوژنیک و پریودنتال است که در ادامه به بررسی ویژگی های اصلی آن ها می پردازیم.

کیست پری اپیکال

این نوع کیست در نوک و ابتدای ریشه تشکیل می شود و به طور کلی به دلیل ترک خوردگی دندان، ضربه دندان، پوسیدگی یا عفونت ایجاد می شود. با از بین رفتن بافت پالپ داخل دندان و در نتیجه التهاب آن ناحیه، سم هایی ترشح می شود که  کیست را پر می کند. کیست پری اپیکال شایع ترین نوع کیست است که بیماران با آن مواجه می شوند.

کیست ‌های دنتی ‌ژروس

 این کیست‌ها در اطراف دندان‌هایی که هنوز رویش نیافته ‌اند و یا تا حد کمی بیرون زده‌اند، تشکیل می‌شوند. کیست ‌های دنتی ‌ژروس معمولا در اطراف دندان عقل یافت می شوند.

کیست های ادنتوژنیک

این کیست در ناحیه خلفی فک پایین تشکیل می شود که مانند سایر کیست های دندانی است. متأسفانه، متخصصان نمی توانند علت این کیست را مشخص کنند و برای درمان آن باید جراحی صورت بگیرد.

کراتوسیست ها

این نوع کیست  عموما ریشه در ژنتیک دارد اما می تواند در نتیجه وارد شدن ضربه نیز تشکیل شود، کراتوسیست ها همچنین تهاجمی هستند و ممکن است بعد از درمان دوباره ظاهر شوند.

کیست های پریودنتال

این کیست ها اغلب ریشه در  بیماری پریودنتال دارد و اغلب مملو از باکتری و عفونت هستند.

کیست با چه علائم و نشانه هایی همراه است؟

کیست‌ها اغلب با دندان‌هایی که رویش نیافته‌اند، به‌ویژه دندان‌های آسیاب سوم همراه هستند که شایع ترین علائم بالینی آن تورم و احساس درد است.

به طور کلی تشکیل این کیست ها با علائم و نشانه های زیر همراه است.

• دندان درد
• تورم لثه ها
• ناراحتی در نواحی خاصی از لثه
• بی حسی در صورت
• عفونت
• بوی بد دهان

عوارض عدم درمان کیست

تشخیص و درمان  کیست ها بسیار  مهم است. چراکه در صورت عدم درمان، ممکن است به دندان‌ها فشار وارد شود و باعث ایجاد مشکلاتی در استخوان فک شوند. علاوه بر این، اگر کیست عفونی شود، می تواند به یک آبسه مملو از چرک و  باکتری تبدیل شود و در سراسر دهان و بدن پخش شود.

به طور کلی عوارض عدم درمان کیست ها شمامل موارد زیر می شود:

• لق شدن و افتادن دندان
• فشار به فک و کج شدن دندان
• ایجاد درد های شدید
• عفونی شدن و ایجاد آبسه
• آفت دهان
• آسیب وارد شدن به دیگر دندان های سالم
• بی حس شدن فک و صورت
• جابه جا شدن بافت های لثه
• آبسه دندان و لثه کودکان

تشخیص کیست دندان

کیست ها ممکن است در داخل استخوان و یا در هر مکانی در فک بالا یا فک پایین ایجاد شوند. کیست های ادنتوژنیک اغلب در نواحی دارای دندان یافت می شوند. همچنین ممکن است تعداد کمی کیست در بافت های نرم ناحیه دهان و صورت ایجاد شود.

همانطور که پیش از این گفته شد کیست ها ممکن است با نشانه هایی همراه باد. بنابراین در صورت داشتن هرگونه از نشانه های ذکر شده باید به دندانپزشک مراجعه نمایید.

بسته به نوع کیست، ممکن است بتوان آن را با بررسی نواحی داخلی دهان  تشخیص داد. برخی دیگر از کیست ها در تصاویر دیجیتال و رادیوگرافی دندان دیده می شوند. همچنین در برخی موارد برای تأیید تشخیص کیست جهت انتهاب بهترین راه درمانی، نمونه برداری از بافت یا همان بیوپسی صورت می گیرد چرا که تومورهای دیگری نیز وجود دارند که ممکن است شبیه کیست باشند.

پیشگیری و درمان کیست دندان

رعایت بهداشت دهان و دندان از موثر ترین راه های پیشگیری از ایجاد این کیست ها است. بنا براین اصولی مسواک زدن، استفاده صحیح از نخ دندان، استفاده به اندازه از دهان شویه از مواردی است که تا حد زیادی از بروز این نوع کیست ها جلوگیری می کند و به سفید کردن دندان کمک می کند

درمان این کیست ها نیز با توجه با نوع و ادازه آن متفاوت است. در برخی موارد با مصرف دارو و رعایت اصول بهداشتی کیست ها از بین می روند. اما در برخی دیگر درمان آن نیاز به جراحی دارد که در طی این جراحی، دندان پزشک با برش دادن کیست، مایع درون آن را تخلیه می کند و یا به طور کل کیست را خارج می کند.

مراجعه منظم به دندانپزشکی و معاینه دندان ها می تواند شما را از سلامت و یا عدم سلامت دهان و دندان آگاه کند. بنابراین پیشنهاد می شود رسیدگی به دندان های خود را در برنامه های ضروری زندگی خود جای دهید.

بیشتر بخوانبد=> کیست رویشی در کودکان